Thủ tướng Phạm Minh Chính - Ảnh: VGP

Theo Thủ tướng, công tác phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái đã đạt được kết quả nhất định, song tình hình gần đây diễn biến phức tạp. Nhiều vụ án nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng xảy ra trên nhiều tỉnh, thành phố, tác động tâm lý, đời sống, sức khỏe của nhân dân, nhất là liên quan thực phẩm giả, thuốc giả… 

Nhiều vụ án nghiêm trọng tác động tâm lý, sức khỏe người dân

Trong đó, nhiều vụ án nghiêm trọng được khám phá như vụ sữa giả ở Hà Nội, thuốc giả ở Thanh Hóa, thực phẩm giả ở Phú Thọ, thực phẩm chức năng giả ở Hà Nội, hàng giả tại TP.HCM; hàng giả buôn bán tràn lan trên mạng xã hội; tình trạng thao túng, găm hàng, đội giá… tác động, ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lý người dân, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, thất thu ngân sách, tác động tiêu cực đến nhiều mặt khác của đời sống xã hội.

Thủ tướng nhấn mạnh đây là vấn đề lớn, nghiêm trọng và thẳng thắn cho rằng do có sự buông lỏng của một số cơ quan và một số địa phương liên quan. 

Người đứng đầu Chính phủ nêu vấn đề: Các cơ quan, địa phương liên quan đã buông lỏng công tác quản lý thời gian qua; vậy trách nhiệm thuộc về ai và cần phải có người chịu trách nhiệm việc này? 

Tại sao có các cơ quan chức năng nhưng vẫn có tình trạng trên xảy ra, cho đến khi lực lượng công an khởi tố các vụ án, bắt tạm giam các đối tượng. 

Ông nói rõ ràng là chúng ta đã buông lỏng quản lý, do đó phải tìm ra nguyên nhân, trách nhiệm của các cơ quan chức năng, phải có tập thể, cá nhân chịu trách nhiệm. 

Tình trạng để lọt hàng chục tấn hàng giả mà một thời gian dài không phát hiện khi mà các đối tượng có kho hàng, có cơ sở sản xuất… 

Từ đó, Thủ tướng yêu cầu cần xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm, chấn chỉnh công tác này bởi thực phẩm giả, thuốc giả… rất nguy hiểm, nếu cứ tuồn vào trong nước, trốn thuế thì hậu quả khôn lường. 

Ông cũng yêu cầu cần phân định rõ trách nhiệm, tránh chồng chéo, bỏ sót, rà soát các quy định pháp luật đã đầy đủ chưa, sự phối hợp các bộ ngành địa phương ra sao. Đồng thời có chỉ thị liên quan, phải kiểm điểm trách nhiệm các bộ, ngành, địa phương và xử lý trách nhiệm cán bộ liên quan và có giải pháp khắc phục tình trạng này. 

Gắn trách nhiệm cấp ủy, người đứng đầu

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, 4 tháng đầu năm 2025, các đơn vị, địa phương bắt giữ, xử lý hơn 34.000 vụ việc vi phạm; trong đó: hơn 8.200 vụ buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu; hơn 25.100 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế; hơn 1.100 vụ hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ; thu nộp ngân sách nhà nước hơn 4.897 tỉ đồng; khởi tố hình sự gần 1.400 vụ, hơn 2.100 đối tượng.

Các lực lượng chức năng tích cực, chủ động tiến hành biện pháp nghiệp vụ, kịp thời phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn, bắt giữ và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Nhiều vụ việc vi phạm lớn đã được phối hợp phát hiện, bắt giữ, xử lý, không phát sinh điểm nóng về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. 

Tuy nhiên, Ban Chỉ đạo nhìn nhận tình trạng hàng nhập lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới vẫn diễn biến phức tạp; trong nội địa, tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ vẫn hoạt động công khai ở nhiều nơi. 

Đặc biệt là việc gia tăng trên môi trường thương mại điện tử với quy mô lớn, thời gian dài, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe nhân dân; tình trạng mua bán trái phép hóa đơn, gian lận thuế và lợi dụng điều kiện thuận lợi, thông thoáng trong chính sách nhập khẩu để buôn lậu, gian lận thương mại chưa được phát hiện, xử lý kịp thời...

Giải pháp được Ban Chỉ đạo đưa ra là thực hiện nghiêm các chỉ đạo, tập trung đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả các hoạt động, rà soát các văn bản liên quan. 

Đẩy nhanh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ, tăng cường kiểm tra, giám sát, gắn trách nhiệm của cấp ủy, người đứng đầu. 

 

Ảnh tân Giáo hoàng Leo XIV xuất hiện lần đầu trước công chúng - Ảnh: REUTERS

Hơn 18h ngày 8-5 (tức hơn 23h theo giờ Việt Nam), hàng chục ngàn người ở Quảng trường Thánh Peter như vỡ òa trong tiếng hò reo hòa lẫn từng nhịp chuông ngân từ Vương cung Thánh đường Thánh Peter khi trông thấy làn khói trắng xuất hiện - tín hiệu thiêng liêng báo hiệu giáo hội đã có tân Giáo hoàng.

Sau 4 vòng bỏ phiếu, vị Giáo hoàng thứ 267 đã được chọn. Ngài sẽ trở thành người dẫn dắt “đoàn chiên của Thiên Chúa”, là người lãnh đạo hơn 1,4 tỉ tín hữu Công giáo trên toàn thế giới.

Ảnh chụp màn hình livestream của Vatican cho thấy khói trắng bốc lên từ ống khói nhà nguyện Sistine khoảng 23h tối 8-5

Phản ứng của các nữ tu và giáo dân sau khi thấy làn khói trắng bốc lên từ ống khói nhà nguyện Sistine - Ảnh: REUTERS

Tân Giáo hoàng ra mắt

Xuất hiện trên ban công ở giữa Vương cung Thánh đường Thánh Peter, Hồng y trưởng đẳng phó tế Dominique Mamberti hô vang bằng tiếng Latin: "Annuntio vobis gaudium magnum: habemus Papam!" (Tôi thông báo với anh chị em một tin mừng trọng đại: chúng ta có Giáo hoàng!).

Người được bầu trở thành tân Giáo hoàng là Hồng y Robert Prevost. Ngài lấy tông hiệu Leo XIV và là Giáo hoàng người Mỹ đầu tiên. 

Giáo hoàng Leo XIII qua đời năm 1903, được đánh giá là vị Giáo hoàng có những cải cách xã hội mạnh mẽ.

Dưới nắng chiều nhè nhẹ ở Vatican, đám đông đồng loạt vỗ tay và reo mừng: "Viva il Papa!" (Đức Giáo hoàng muôn năm!).

Hồng y Dominique Mamberti của Pháp, Hồng y phó tế trưởng của Giáo hội Công giáo Roma, xuất hiện công bố Giáo hoàng mới

"Bình an ở cùng các con", Giáo hoàng Leo XIV mở đầu bài phát biểu đầu tiên trên cương vị Giáo hoàng trước thế giới. "Đây là lời chào đầu tiên của Đức Kitô phục sinh, vị Mục tử nhân lành đã hiến dâng mạng sống mình cho Thiên Chúa. Và tôi cũng mong lời chào bình an này sẽ đi vào trái tim và gia đình của mỗi chúng ta".

Kết thúc bài phát biểu, tân Giáo hoàng Leo XIV ban phép lành trọng thể "Urbi et Orbi" đầu tiên cho tất cả tín hữu có mặt ở Quảng trường Thánh Peter và những ai đang theo dõi qua truyền hình. Sau đó ông quay trở lại bên trong Vương cung Thánh đường Peter.

Tân Giáo hoàng là nhà lãnh đạo có kinh nghiệm toàn cầu

Ảnh chụp màn hình một tín hữu vẫy quốc kỳ Mỹ tại Quảng trường Thánh Peter, mừng vị Giáo hoàng đầu tiên đến từ Mỹ

Hồng y Robert Francis Prevost, 69 tuổi, đến từ Chicago, bang Illinois, là vị giáo hoàng đầu tiên trong lịch sử đến từ Mỹ. Là một nhà lãnh đạo có kinh nghiệm toàn cầu, phần lớn sự nghiệp của ngài liên quan đến hoạt động truyền giáo tại Nam Mỹ. 

Gần đây nhất, ngài là lãnh đạo cơ quan quyền lực của Vatican chuyên phụ trách việc bổ nhiệm các giám mục. Ngài được kỳ vọng sẽ tiếp nối những cải cách của Giáo hoàng Francis.

Ngài từng phục vụ suốt một thập kỷ tại Trujillo, Peru, và sau đó được bổ nhiệm làm giám mục thành phố Chiclayo, một thành phố khác của Peru, nơi ngài đảm nhiệm từ năm 2014 - 2023.

Tân Giáo hoàng xuất hiện muộn

Thông thường, tân Giáo hoàng sẽ xuất hiện trong vòng 30 đến 60 phút sau khi khói trắng bắt đầu bốc lên. Khói trắng đã bốc lên được hơn 60 phút, đồng nghĩa vị tân Giáo hoàng lần này xuất hiện có phần hơi muộn hơn so với mọi khi. Đám đông vẫn chưa giảm nhiệt trong lúc đợi Giáo hoàng mới.

Tổng thống Trump phản hồi tin có tân Giáo hoàng

Phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định: "Tôi đã thấy làn khói trắng, nhưng tôi chưa thấy Giáo hoàng".

"Tôi thấy khói, nhưng chưa thấy Giáo hoàng", ông Trump nói với các phóng viên trong Phòng Đông của Nhà Trắng.

Ông Trump trước đó đã vấp phải nhiều chỉ trích khi tài khoản chính thức của Nhà Trắng đăng một hình ảnh do AI tạo, trong đó tổng thống Mỹ mặc trang phục giống Giáo hoàng, ngay trước thềm mật nghị hồng y.

"Cảm giác quá tuyệt vời!"

Các giáo dân mừng vui sau khi mật nghị hồng y sớm có kết quả bầu chọn Giáo hoàng - Ảnh: REUTERS

Đài NBC News ghi nhận không khí từ đám đông tại Quảng trường Thánh Peter khi họ nhìn thấy khói trắng bốc lên từ nhà nguyện Sistine. Họ reo mừng khi các vị hồng y dự mật nghị đã thành công bầu ra vị Giáo hoàng thứ 267 cho Giáo hội Công giáo.

"Tôi rất hạnh phúc, thật tuyệt vời khi được có mặt ở đây vào thời điểm này. Tôi không biết diễn tả thế nào nhưng tôi biết ơn Chúa vì khoảnh khắc này", khách hành hương Roseleia Cordeiro (42 tuổi) từ Brazil vừa lau nước mắt vừa nói.

Đây là một cảm giác tuyệt vời. Tôi không phải là người quá sùng đạo nhưng được ở đây với tất cả đám đông này khiến tôi vô cùng phấn khích", anh Joseph Brian, một đầu bếp 39 tuổi đến từ Belfast (Bắc Ireland), chia sẻ với AFP.

"Nín thở" chờ tân Giáo hoàng

Mọi ánh mắt hiện đang hướng về phía ban công chính của Vương cung Thánh đường Thánh Peter, nơi tân Giáo hoàng sẽ lần đầu tiên ra mắt công chúng.

Lực lượng Vệ binh Thụy Sĩ đã tiến đến và vào vị trí trước cổng Vương cung Thánh đường Thánh Peter.

Làn khói trắng đã hết và mọi người đều đang chờ đợi tân Giáo hoàng xuất hiện trên ban công. Theo truyền thống, tân Giáo hoàng sẽ xuất hiện trong khoảng 30 đến 60 phút sau tín hiệu khói trắng.

Tên Giáo hoàng mà ngài chọn sẽ được công bố. Sau đó ngài sẽ phát biểu ngắn gọn, đồng thời đọc một lời cầu nguyện.

Lễ đăng quang chính thức sẽ được tổ chức vài ngày sau khi ngài được bầu. Hai vị Giáo hoàng gần đây nhất đều cử hành lễ nhậm chức tại Quảng trường Thánh Peter.

Ảnh chụp màn hình ban công chính Vương cung Thánh đường Thánh Peter, nơi vị tân Giáo hoàng sẽ ra mắt thế giới

Các tín hữu hồ hởi chờ đợi vị tân Giáo hoàng tại Quảng trường Thánh Peter - Ảnh: AFP

Các giáo phẩm vui mừng tân Giáo hoàng được bầu ra tại Quảng trường Thánh Peter - Ảnh: AFP

Lực lượng Vệ binh Thụy Sĩ tiến về vị trí phía trước Vương cung Thánh đường Thánh Peter - Ảnh: AFP

Ba đời Giáo hoàng liên tiếp đều được bầu vào ngày thứ hai của mật nghị

Trước hôm nay, cả hai vị Giáo hoàng tiền nhiệm gần đây nhất đều được chọn làm Giáo hoàng ở vòng bỏ phiếu thứ tư và thứ năm.

Trong kỳ mật nghị năm 2005, Giáo hoàng Benedict được chọn ở vòng bỏ phiếu thứ tư và tại kỳ mật nghị năm 2013, Giáo hoàng Francis được chọn ở vòng bỏ phiếu thứ năm.

Trên livestream của Vatican, đạo diễn ưu ái đưa lên hình ảnh nhiều tín hữu, giáo phẩm với vẻ ngoài đậm chất châu Á. Mật nghị hồng y năm nay được xem là cơ hội có thể có Giáo hoàng gốc Á đầu tiên trong lịch sử, khi trong số những hồng y hợp lệ có ba vị đến từ Philippines và Hàn Quốc.

Tên gọi của một vị Giáo hoàng mang ý nghĩa gì?

Một trong những điều được quan tâm nhất là tên sẽ được vị tân Giáo hoàng lựa chọn. Tên gọi ấy thường là dấu hiệu đầu tiên hé lộ phương hướng mục vụ mà triều đại Giáo hoàng của ngài có thể theo đuổi.

Không có quy tắc cố định nào, nhưng các Giáo hoàng thường nhìn về quá khứ để chọn một cái tên mang ý nghĩa cá nhân. Họ thường vinh danh một vị thánh hay một vị Giáo hoàng tiền nhiệm mà mình ngưỡng mộ, hoặc chọn một cái tên có giá trị đặc biệt đối với gia đình.

Giáo hoàng Francis là người đầu tiên chọn tên để vinh danh Thánh Francis Assisi, người nổi tiếng với đời sống khiêm nhường và lòng yêu thương người nghèo. Đây chính là những giá trị đã trở thành nền tảng trong triều đại Giáo hoàng của ngài.

Giáo hoàng John Paul II chọn tên mình để tưởng nhớ người tiền nhiệm John Paul I, người chỉ tại vị vỏn vẹn 33 ngày trước khi qua đời.

Việc chọn lại tên của một Giáo hoàng trong quá khứ có thể là sự tiếp nối những ưu tiên của người đi trước.

Ví dụ, nếu tân Giáo hoàng chọn tên John Paul III, ông có thể sẽ nhấn mạnh đến kỷ cương giáo lý và công bằng xã hội. Nếu lấy tên Pius XIII, ông có thể ngả về truyền thống. Trong khi đó, một Giáo hoàng mang tên John XXIV có khả năng sẽ theo xu hướng cải cách.

Tông hiệu của tân Giáo hoàng sẽ được công bố bằng tiếng Latin từ ban công Giáo hoàng tại Vương cung Thánh đường Thánh Peter, do Hồng y trưởng đẳng phó tế người Pháp Dominique Mamberti công bố.