Ngoài một số ít hãng công nghệ có nguồn lực tài chính dồi dào đã nhanh tay tranh thủ "gom hàng", mua số lượng lớn chip và linh kiện dự trữ, đa số các hãng bị khốn đốn vì tình trạng khan hiếm linh kiện.

Đứt nguồn cung từ Trung Quốc, Nga

Trong thời gian gần đây, nhiều hãng công nghệ từ khi ra mắt sản phẩm tới lúc mở bán tại các nước lâm vào tình trạng kéo dài bất thường, thậm chí bị lỡ thời điểm "vàng" phát hành. Ngoài ra, nhiều dòng smartphone, thường là từ cận cao cấp trở lên, không thể mở bán đồng loạt toàn cầu mà chỉ lần lượt từng thị trường, với số lượng có hạn. Tình trạng này là hệ quả của cuộc khủng hoảng chip bán dẫn và các linh kiện điện tử bị thiếu hụt do khâu sản xuất lẫn nguồn cung vật liệu bị đình trệ.

Bên trong nhà máy sản xuất chip bán dẫn. Ảnh: INTERNET

Lâu nay, Trung Quốc vẫn là một đại công xưởng lớn nhất thế giới chuyên gia công, sản xuất cho nhiều hãng công nghệ trên toàn cầu. Không chỉ có thế mạnh về xưởng sản xuất mà nước này còn là đầu mối của chuỗi cung ứng nguồn nguyên vật liệu cho toàn cầu. Vì vậy, khi đại dịch Covid-19 được công bố ở Trung Quốc vào cuối năm 2019, việc sản xuất vẫn lâm vào tình trạng khó khăn do nhiều địa phương ở nước này liên tục bị phong tỏa vì dịch bệnh. Đây là sự bất lợi đối với ngành công nghệ thế giới do phụ thuộc vào Trung Quốc. Hai nguyên liệu quan trọng để sản xuất chip bán dẫn là kim loại hiếm palladium và khí neon. Khí neon được sử dụng trong laser giúp thiết kế chất bán dẫn, palladium được sử dụng trong các chip cảm biến, một số loại bộ nhớ máy tính đều có nguồn cung cấp lớn nhất là từ Nga và Ukraine. Vì vậy, khi cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine xảy ra vào cuối tháng 2-2022, tình hình sản xuất các thiết bị công nghệ càng thêm khó khăn. Ngoài ra, Trung Quốc và Nga đóng vai trò lớn trong việc cung ứng đất hiếm - một vật liệu thiết yếu để sản xuất máy tính, smartphone…

Hiện có 2 nhà sản xuất chip bán dẫn lớn nhất thế giới là TSMC (Đài Loan - Trung Quốc) và Samsung Electronics (Hàn Quốc). TSMC là hãng sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới. Hầu hết các công ty bán dẫn fabless (chỉ thiết kế chip, không có nhà máy riêng) hàng đầu như AMD, Apple, Qualcomm, ARM, Broadcom, Marvell, MediaTek… là khách hàng của TSMC. Thậm chí, một số hãng có nhà máy sản xuất chip riêng như Intel, NXP, STMicroelectronics, Texas Instruments… cũng đặt gia công một số sản phẩm tại TSMC. Giữa năm 2021, Đài Loan xảy ra đợt hạn hán lớn nhất trong hơn 5 thập kỷ qua khiến nguồn cung cấp nước và điện bị gián đoạn. Tuy không bị ảnh hưởng lớn bởi sự cố mất điện nhưng TSMC đã bị tình trạng sụt giảm điện áp, ảnh hưởng đến việc sản xuất chip. Từ nửa cuối năm 2021 đến nay, do dịch Covid-19 đã cơ bản được kiểm soát hiệu quả, kinh tế - xã hội dần hồi phục, các nhà sản xuất chip bán dẫn đang bị quá tải vì lượng đơn hàng tăng vọt. 

Tận dụng chip tồn kho, mở rộng nguồn cung

Các thương hiệu smartphone - ngay cả những ông lớn trong ngành - đã phải đa dạng hóa nguồn chip trên sản phẩm của mình. Samsung, ngoài 2 dòng chip xử lý di động truyền thống là Samsung Exynos và Qualcomm Snapdragon thì từ năm 2022, đã mở rộng thêm chip của hãng MediaTek. Trước đó, tháng 11-2021, Samsung đã đưa ra smartphone Galaxy A03 Core chạy chipset 28nm của UNISOC; tháng 12-2021 có thêm tablet Galaxy Tab A8 10.5 (2021) chạy chip UNISOC Tiger T618 (12nm).

Để không bị lệ thuộc vào nguồn chip di động từ Qualcomm và MediaTek, ngày càng có thêm nhiều hãng điện thoại di động chọn những chip từ những thương hiệu khác, nhất là cho các dòng sản phẩm cấp thấp. Đầu tháng 6, chiếc POCO C40 thuộc phân khúc đại trà đã ra mắt thị trường Việt Nam với bộ xử lý JR510 (11nm) của JLQ Technology - một hãng bán dẫn ở Thượng Hải - Trung Quốc. Chipset JR510 được giới thiệu có hiệu năng tương đương SoC phổ thông MediaTek Helio G35 và Qualcomm Snapdragon 450. Để giảm nhẹ cuộc khủng hoảng chip bán dẫn, các hãng công nghệ phải mở rộng danh mục các dòng chip và tận dụng triệt để các dòng chip thế hệ trước tồn kho. Các hãng gia công chip nỗ lực tăng sản lượng chip lên cao hơn. Trong những năm qua, 2 nhà gia công chip lớn nhất, nhì thế giới là Qualcomm và MediaTek phải tranh nhau mua thiết bị, máy móc sản xuất chip từ Nhật Bản và châu Âu để tăng sản lượng.

Tối 13-6, trao đổi với chúng tôi về sự khan hiếm vật tư, linh kiện điện tử, ông Nguyễn Quốc Đăng, Tổng Giám đốc Bkav Hardware Service (BHS) - thuộc Tập đoàn Công nghệ Bkav, cho biết do không thể đầu tư vốn quá lớn để mua gom linh kiện như các đại gia công nghệ khác, Bkav chọn giải pháp mở rộng quan hệ đối tác chiến lược với các hãng sản xuất linh kiện, cũng như linh hoạt hơn về các dòng linh kiện sử dụng. Ông Đăng dự đoán tình trạng khủng hoảng chip bán dẫn và linh kiện điện tử có thể kéo dài vài năm nữa. Người dùng công nghệ tất nhiên là những "nạn nhân đầu cuối" của cuộc khủng hoảng chip bán dẫn và chuỗi cung ứng toàn cầu. Họ đành chấp nhận những thiết bị thế hệ mới nhưng có những con chip không ưng ý. Dù các hãng điện thoại di động đang "bù lỗ" cho người dùng bằng cách tăng cường các trải nghiệm người dùng nhưng việc linh hoạt về chip và linh kiện gây ảnh hưởng không nhỏ tới hiệu suất thật sự của thiết bị. 

Chi lớn để đầu tư nhà máy sản xuất chip

Để đối phó với tình trạng khủng hoảng chip, mới đây, Intel đã công bố kế hoạch xây nhà máy sản xuất chip trị giá 19 tỉ USD tại Magdeburg (Đức). Kế hoạch này được xem là mở đầu cho tham vọng của liên minh Mỹ - châu Âu với dự định chi 100 tỉ USD để mở các nhà máy chip ở ngoài châu Á. Trước đó, Intel cho biết sẽ đầu tư ít nhất 20 tỉ USD vào cơ sở sản xuất chip mới tại New Albany (bang Ohio - Mỹ). Các nỗ lực tăng sản lượng chip và linh kiện này cũng là để đưa thế giới sớm thoát khỏi cơn khát bán dẫn toàn cầu.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

Nguồn: https://nld.com.vn/cong-nghe/smartphone-song-cham-do-khung-hoang-chip-20220618194031041.htm

Tổng cộng hơn 179.000 người đã tử vong ở Anh trong vòng 28 ngày qua sau khi xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2.

Hơn 53 triệu người từ 12 tuổi trở lên đã được tiêm liều vắc-xin Covid-19 đầu tiên, hơn 50 triệu người tiêm liều thứ 2. Trẻ em từ 5-11 tuổi cũng đã được tiêm vắc-xin liều thấp từ tháng 4-2022. Cho đến nay, hơn 39 triệu liều tăng cường đã được sử dụng trên khắp Vương quốc Anh.

Từ đầu tháng 4-2022, việc tự cách ly khi mắc Covid-19 ở Anh đã không còn cần thiết nhưng khoảng 40% số người nhiễm vẫn tự giác ở nhà. Nói tóm lại, Covid-19 không còn làm người dân Anh bận tâm và chỉ được xem như cúm mùa. Thay vào đó, một mối quan tâm mới đang bắt đầu chớm nở tại Anh: Đậu mùa khỉ.

Chỉ cách đây vài tháng, đậu mùa khỉ còn được xem là bệnh đặc hữu ở Trung và Tây Phi nhưng trong thông cáo ngày 17-6, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết đã xóa bỏ sự phân biệt giữa vùng lưu hành và không lưu hành đối với căn bệnh này. Theo WHO, từ ngày 1-1 đến 15-6, hơn 2.100 ca bệnh đậu mùa khỉ đã được ghi nhận trên toàn cầu.

Các ống xét nghiệm virus đậu mùa khỉ Ảnh: REUTERS

Thật ra, trong những năm gần đây, một vài trường hợp mắc đậu mùa khỉ đã được phát hiện tại Anh. Tuy nhiên, tình trạng nhiễm bệnh tăng đáng kể chỉ trong vài tháng nay làm dấy lên câu hỏi về mối nguy lây nhiễm trong cộng đồng.

Ca phát hiện đầu tiên ở Anh trong năm 2022 là vào ngày 7-5 và đến nay, Anh đã trở thành nước có số ca nhiễm bùng phát lớn nhất bên ngoài châu Phi - tổng cộng 524 ca tính đến ngày 14-6.

Chính phủ Anh đã xác định đậu mùa khỉ là căn bệnh đáng quan tâm và yêu cầu các bác sĩ phải thông báo về bất kỳ trường hợp nghi mắc nào, đồng thời sẵn sàng cho việc tiêm vắc-xin đậu mùa.

So với bộ gien ARN của SARS-CoV-2, bộ gien ADN của virus đậu mùa khỉ dài hơn 6 lần, phần nào gây khó khăn cho việc nghiên cứu. Ở Anh, nghiên cứu virus đậu mùa khỉ chỉ được tiến hành ở các phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp 4 như tại PHE Porton ở Salisbury.

Kể từ khi xóa sổ bệnh đậu mùa, việc tiêm vắc-xin đậu mùa đã chấm dứt, điều này lý giải tại sao dân số toàn cầu khó chống lại đậu mùa khỉ vì virus gây 2 căn bệnh này có liên quan chặt chẽ với nhau.

Mặc dù nguy cơ lây nhiễm diện rộng trong cộng đồng vẫn còn thấp nhưng tình hình bệnh đậu mùa khỉ hiện nay đang gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng virus truyền bệnh từ động vật sang người là mối đe dọa đối với an ninh y tế toàn cầu và cần phải giám sát chặt chẽ các nguồn lây.

KIM QUYÊN (Từ TP Sheffield - Anh)

Nguồn: https://nld.com.vn/thoi-su-quoc-te/covid-19-chua-xa-dau-mua-khi-lai-den-20220619215337335.htm