Trong buổi nói chuyện trực tuyến ngày 26/9, ông Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình) đã đưa ra những nhận định chi tiết và thẳng thắn về bản chất của ngành công nghiệp blockchain và tiền mã hóa.

Theo ông, đại đa số các dự án trong lĩnh vực này đều thất bại do thiếu tính ứng dụng thực tế và vận hành theo một mô hình khởi nghiệp ngược đời, tiềm ẩn nhiều rủi ro mang tính hệ thống cho nhà đầu tư và toàn xã hội.

 

Ông Nguyễn Hòa Bình trong một sự kiện. Ảnh: Nguyễn Hòa Bình/Facebook.

99% dự án thất bại và thiếu giá trị thực tiễn

Shark Bình mở đầu phân tích bằng một con số mang tính cảnh báo cao, dựa trên những gì ông đã đọc và quan sát. Ông khẳng định: "theo thống kê, tính đến hiện nay khoảng 99% các dự án về phát hành tài sản mã hóa hoặc tiền mã hóa là đều thất bại."

Nguyên nhân sâu xa của tỷ lệ thất bại này, theo ông, không nằm ở việc thực thi kém mà nằm ở chính bản chất của công nghệ và mục đích sử dụng. Ông nhận định: "Và bản chất là không có ứng dụng một cách tích cực và thực tế đối với cuộc sống của loài người hiện nay."

Để làm rõ quan điểm này, Shark Bình đi sâu vào phân tích công nghệ blockchain, đưa ra một định nghĩa khác biệt: "Công nghệ blockchain là một công nghệ tuyệt vời để làm phức tạp hóa những điều đơn giản."

Ông so sánh trực tiếp cấu trúc của blockchain với công nghệ cơ sở dữ liệu truyền thống đang được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống từ ngân hàng đến thương mại điện tử. Ông giải thích rằng công nghệ truyền thống là "cơ sở dữ liệu tập trung", lưu trữ ở một vài nơi có kiểm soát. Ngược lại, blockchain là "công nghệ dữ liệu phân tán".

Ông mô tả: "Nó là một, cũng là dữ liệu đấy, thay vì lưu về một chỗ cho rẻ, cho ít, thì lại lưu ra thành 1000 chỗ, 1 triệu chỗ. Và 1000 chỗ, 1 triệu chỗ đó, lúc nào cũng phải được cập nhật dữ liệu."

Chính cấu trúc phân tán này, theo ông, tạo ra một điểm yếu cố hữu là sự lãng phí tài nguyên. Ông phân tích: "Năng lực tính toán, tài nguyên, máy chủ, phần cứng, phần mềm nhân lên rất nhiều lần. Mà như vậy nó sẽ dẫn đến là tốn điện, tốn nước, tốn khí thải cacbon." Kết luận, ông cho rằng: "hầu như không có ứng dụng blockchain nào hiện nay đang thực sự phát huy vai trò trong cuộc sống xã hội của chúng ta hiện nay."

Khi thiếu giá trị thực: Trở thành "sòng bạc hợp pháp" và "zero-sum game"

Khi một thứ không tạo ra giá trị mới cho xã hội, Shark Bình cho rằng nó sẽ biến thành một trò chơi tài chính. Ông đưa ra so sánh trực diện: "Shark cho rằng nó gần giống sòng bạc casino. Không khác gì một sòng bạc casino."

Ông lý giải rằng bản chất của các giao dịch trên thị trường tiền mã hóa không tạo ra sản phẩm hay dịch vụ mới, mà chỉ đơn thuần là sự dịch chuyển tài sản giữa những người tham gia. Ông gọi đây là một "zero-sum game" và mô tả: "Lúc, lúc nào tăng giá thì ông này bán, ông kia mua thì bản chất là chuyển giá trị từ ông mua sang ông bán thế thôi. Chẳng tạo ra một giá trị gì mới cho xã hội cả."

Từ đó, ông đưa ra kết luận về bản chất của thị trường này: "Bản chất nếu mà như quy về mặt triết lý, nó đúng là sòng bạc. Đúng là sòng bạc hợp pháp trên không gian số."

Mở rộng ra góc độ vĩ mô, ông cho rằng đây có thể là một cơ chế được các nước lớn tạo ra để thu hút dòng tiền từ những nơi khác. Ông nhận định: "đó chính là một cái game của các nước lớn vẽ ra, thiết kế ra, xong rồi mời gọi các nước nhỏ, những người nghèo ở các nước nhỏ tham gia vào."

Ông cho rằng dòng tiền này chủ yếu đến từ những người có ít vốn và có mong muốn làm giàu nhanh, và cuối cùng sẽ chảy về túi những người tạo ra cuộc chơi. Ông gọi đây là cơ chế "lấy của người nghèo chia cho người giàu."

Những chiêu trò rút ruột

Một trong những ý kiến đang chú ý mà Shark Bình đưa ra là việc chỉ trích mô hình gọi vốn của các startup blockchain, một quy trình mà ông gọi là "ngược" và phi logic so với kinh doanh truyền thống.

Ông đối chiếu hai mô hình. Với khởi nghiệp truyền thống: "Chúng ta phải xây dựng công ty, chúng ta phải làm nát xương nát da để cho nó to, đẹp, hoành tráng, doanh thu lợi nhuận cao thì chúng ta mới bán được công ty."

Trong khi đó, với các dự án tiền mã hóa, quy trình này bị đảo ngược hoàn toàn. Ông chỉ ra: "riêng trong lĩnh vực tài sản mã hóa, tiền mã hóa thì là chúng ta bán công ty trước, được ngay 5, 10 triệu, 50 triệu, 100 triệu đô, xong rồi chúng ta mới làm. Nó là thế đấy. Nó ngược hoàn toàn như vậy."

Theo Shark Bình, việc sở hữu một lượng vốn khổng lồ ngay từ khi dự án còn chưa hình thành sẽ tạo ra những hệ lụy tiêu cực, phá vỡ nguyên tắc cơ bản của khởi nghiệp. Ông khẳng định: "Bản chất của startup, Shark vẫn nói ở trên các chương trình là phải thiếu thốn, là phải ít tiền. Là phải chắt bóp, tiết kiệm thì mới sáng tạo, thì mới làm ra được các giá trị mà xã hội cần."

Khi quy tắc này bị phá vỡ, hệ quả là không thể tránh khỏi. Ông nói: “Mấy ông mà chưa chi ông đã gọi được một đống vốn rồi xong là ông bắt đầu hư. Shark nói không có câu nào sai cả. Đấy là trải nghiệm. Là bắt đầu hư."

Sự "hư" này, theo ông, biểu hiện qua nhiều hành vi tiêu cực: "Bắt đầu hư bắt đầu đi vung tiền, tuyển nhiều dev rồi, thậm chí tham nhũng, thậm chí có nhiều trò rút ruột." Ông nhấn mạnh rằng việc "rút ruột trong lĩnh vực crypto, blockchain này dễ lắm mà hợp pháp luôn."

Đỉnh điểm của rủi ro, theo ông, là một hiện tượng mà ông gọi là "tự hack", một kịch bản tinh vi để chiếm đoạt tiền của nhà đầu tư. Ông mô tả chi tiết: "thi thoảng có một dự án thông báo tôi bị hack. Tôi đã gọi được mấy chục triệu đô vốn. 1-2 năm sau, tôi bị hack. Nó lấy sạch cái kho coin của tôi rồi. Thế thôi, huề cả làng."

Ông giải thích thêm rằng việc truy cứu trách nhiệm trong những trường hợp này gần như bất khả thi. Lý do là "công nghệ blockchain là đặc điểm của nó là ẩn danh." Ngay cả khi địa chỉ ví nhận tiền được công bố, các công cụ như "máy trộn coin" có thể được sử dụng để xóa dấu vết.

Những phân tích trên của Shark Bình đã vạch ra một bức tranh toàn cảnh về những rủi ro mang tính hệ thống trong lĩnh vực tiền mã hóa, từ bản chất công nghệ, mô hình kinh tế cho đến cấu trúc vận hành của các dự án, đưa ra lời cảnh báo sâu sắc cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp đang quan tâm đến thị trường này.

Nguồn: BÁO MỚI

Đó là việc chúng ta thiếu một hệ thống giám sát đồng bộ, có khả năng cung cấp và phân tích dữ liệu theo thời gian thực. Chính điều này đã thôi thúc nhóm kỹ sư công nghệ của Công ty Aitogy bắt tay triển khai nghiên cứu và phát triển một hệ thống giám sát và cảnh báo sớm sạt lở đất. Sản phẩm này là một trong 17 sản phẩm đã vượt qua hàng trăm sản phẩm dự thi khác và có tên ở Vòng chấm Chung khảo của Giải thưởng Nhân tài Đất Việt năm 2025. 

Cảnh báo sớm về thiên tai là vô cùng cần thiết

Việt Nam với địa hình đặc thù phức tạp, nhiều đồi núi xen kẽ mạng lưới sông ngòi dày đặc, từ lâu đã phải đối mặt với những thách thức khắc nghiệt từ thiên nhiên. Hàng năm, khi mùa mưa bão ập đến, các tỉnh miền núi phía Bắc và miền Trung lại phải gồng mình lên để chống chọi với lũ quét và sạt lở đất. Đây là những loại hình thiên tai diễn biến bất ngờ với sức tàn phá khủng khiếp, không chỉ hủy hoại cơ sở hạ tầng môi trường sinh thái mà còn trực tiếp cướp đi tài sản và sinh mạng của người dân. Thực tế đau lòng này càng thêm khắc nghiệt ở vùng sâu vùng xa, những vùng núi nơi bà con vốn đã phải đối mặt với cuộc sống thiếu thốn từ cơ sở vật chất, chăm sóc sức khỏe y tế, điều kiện học tập và làm việc…

Một trong những vụ việc đau thương nhất gần đây mà chúng ta đã được chứng kiến xảy ra vào ngày mùng 10/9/2024, khi một trận lũ quét và sạt lở đất đã bất ngờ ập xuống làng Nủ, xã Phúc Khánh, tỉnh Lào Cai. Vụ sạt lở đã khiến 53 người thiệt mạng và 13 người mất tích, với một lượng đất đá khổng lồ ước tính hơn 1,6 triệu m3 trượt từ đỉnh núi con Voi trên quãng đường 3,6 km. Thảm kịch này được xem như là một lời cảnh báo nghiệt ngã về qui mô và mức độ tàn phá mà thiên tai có thể gây ra cho con người.

 

Hệ thống giám sát và cảnh báo sạt lở sớm của công ty Aitogy được thiết kế để tích hợp nhiều loại cảm biến chuyên dụng.

Từ những con số thống kê cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Theo Cơ quan Quản lý thiên tai Việt Nam, trong hơn 20 năm qua (tính đến năm 2021), cả nước đã hứng chịu hơn 300 trận lũ quét và sạt lở đất nghiêm trọng. Báo Môi trường và Đời sống cũng đã đăng tải, chỉ riêng từ đầu năm đến quý 3/2024, thiên tai cũng đã làm 104 người chết và mất tích, chủ yếu là do bị lũ cuốn hoặc đất đá vùi lấp. Thiệt hại về kinh tế ước tính lên đến hơn 2.000 tỉ đồng, tàn phá nặng nề cơ sở hạ tầng và trên hết là liên quan đến mạng sống con người.

Trước thực trạng nghiêm trọng đó, một câu hỏi lớn được đặt ra: "Tại sao công tác dự báo, cảnh báo sớm lại chưa hiệu quả và vẫn còn nhiều hạn chế"?

Hệ thống giám sát và cảnh báo sạt lở sớm của công ty Aitogy được thiết kế để tích hợp nhiều loại cảm biến chuyên dụng như: cảm biến đo mực nước ngầm; cảm biến quan trắc dịch chuyển bề mặt GNSS, cảm biến IMU (theo dõi chuyển động, góc nghiêng) và cảm biến đo lượng mưa. Dữ liệu từ những cảm biến này sẽ được một bộ ghi dữ liệu (data logger) thu thập và truyền liên tục về trung tâm xử lý qua giao thức MQTT. Mục tiêu mà hệ thống hướng đến là: Giám sát liên tục các thông số trọng yếu ở những khu vực có nguy cơ cao; Truyền tải dữ liệu thời gian thực về trung tâm điều hành để phân tích; Phát đi cảnh báo sớm và kịp thời đến chính quyền và người dân, giúp họ chủ động ứng phó và di chuyển an toàn…

Theo các kỹ sư công nghệ của Aitogy, việc xây dựng một hệ thống giám sát và cảnh báo sớm toàn diện là một thách thức lớn, vì vậy nhóm đã chọn một cách tiếp cận khoa học và bền vững hơn, đó là tập trung mọi nguồn lực để phát triển một module quan trắc nền tảng. Module này được xem là trái tim của hệ thống, có nhiệm vụ giải quyết những bài toán kỹ thuật phức tạp nhất; tích hợp những cảm biến chính xác cao, đảm bảo ổn định trong môi trường khắc nghiệt và truyền dữ liệu tin cậy. Sự thành công của module này sẽ là viên gạch vững chắc nhất, tạo tiền đề để nhân rộng và xây dựng một mạng lưới giám sát, cảnh báo sạt lở toàn diện trong tương lai.

Bên trong Hệ thống giám sát và cảnh báo sớm sạt lở có gì?

Hệ thống giám sát và cảnh báo sạt lở sớm của Aitogy được xây dựng trên nền tảng phần cứng gồm: thiết bị tính toán và điều khiển, thiết bị cảm biến; thiết bị cảnh báo, nguồn điện và vị trí đặt máy chủ trung tâm. Và nền tảng phần mềm gồm: hệ thống điều hành, nền tảng truyền thông dữ liệu, phần mềm xử lý và hiển thị dữ liệu, công cụ bảo trì và giám sát từ xa…

Sản phẩm là một hệ thống loT chuyên dụng cho việc quan trắc và cảnh báo sớm rủi ro thiên tai cũng như an toàn công trình. Các lĩnh vực ứng dụng chính bao gồm: Cảnh báo sạt lở đất tại các khu vực trọng yếu, có nguy cơ cao như khu dân cư miền núi, các công trình cơ sở hạ tầng, và các sườn dốc mất ổn định; Quan trắc thủy lợi tính an toàn và sự biến dạng cho các công trình thủy lợi như đê, đập, hồ chứa; Quan trắc kết cấu: theo dõi sức khỏe của các công trình xây dựng dân dụng và giao thông (cầu, nhà cao tầng, hầm); Quan trắc địa kỹ thuật: phục vụ an toàn, giảm thiểu rủi ro trong thi công xây dựng.

Trong đó, bộ phận quan trắc chịu trách nhiệm thu thập dữ liệu trực tiếp tại các vùng có nguy cơ sạt lở cao. Cấu thành nên bộ phận quan trắc là sự kết hợp của nhiều loại cảm biến như cảm biến mực nước ngầm; cảm biến quan trắc GNSS; cảm biến đo mưa, cảm biến quán tính IMU…Toàn bộ dữ liệu từ các cảm biến trên được đồng bộ hóa bởi bộ ghi dữ liệu (data - logger) sau đó được gửi đi liên tục về bộ phận trung tâm qua giao thức truyền tin loT thời gian thực MQTT.

Cùng với đó là bộ phận trung tâm và cảnh báo, đây được xem là "bộ não" của toàn bộ hệ thống với chức năng chính là tiếp nhận và phân tích dữ liệu, cảnh báo nếu có bất kỳ thông số bất thường nào vượt qua ngưỡng.

Hệ thống cũng lưu trữ các dữ liệu cảm biến thu thập được nhằm phục vụ nghiên cứu phát triển. Trong trường hợp mất kết nối Internet tạm thời, data-logger tại trạm sẽ tự động lưu trữ toàn bộ dữ liệu vào bộ nhớ. Ngay khi kết nối mạng được khôi phục, nó sẽ tự động gửi bù toàn bộ dữ liệu đã lưu. Hệ thống được tích hợp module chống trộm, sử dụng cảm biến gia tốc nhằm phát hiện các tác động vật lý, rung động bất thường…

So với các giải pháp quan trắc truyền thống từ nước ngoài (thường có giá cao gấp nhiều lần), sản phẩm của công ty Aitogy giúp tiết kiệm đáng kể chi phí đầu tư ban đầu. Hơn nữa, việc sử dụng năng lượng mặt trời, và quản trị từ xa giúp giảm tối đa chi phí vận hành (tiền điện, chi phí đi lại, nhân công bảo trì tại hiện trường).

Hệ thống thay thế hoàn toàn phương pháp theo dõi thủ công, bằng mắt thường hoặc đo đạc định kỳ. Thay vì vài lần một ngày/tuần, hệ thống giám sát liên tục 24/7 và đưa ra cảnh báo ngay lập tức khi có dấu hiệu nguy hiểm, giúp tăng hiệu quả và tốc độ phản ứng lên nhiều lần.

Việc quan trắc sạt lở thường phải thực hiện ở những địa điểm nguy hiểm, đặc biệt là trong mùa mưa bão. Sản phẩm giúp tự động hóa hoàn toàn công việc này, loại bỏ sự cần thiết phải có nhân sự túc trực tại các vị trí rủi ro, đảm bảo an toàn cho đội ngũ làm công tác phòng chống thiên tai .

Nhìn chung, thành công của sản phẩm là sự kết hợp giữa nền tảng phần cứng đã được thị trường và thực địa chứng thực với một giải pháp phần mềm tích hợp thông minh đã được kiểm chứng toàn diện về mặt kỹ thuật trong phòng thí nghiệm, tạo ra một hệ thống cảnh báo sớm hoàn chỉnh và sẵn sàng cho giai đoạn triển khai thực địa.

Có thể thấy, sản phẩm đã giải quyết được vấn đề thiên tai nhức nhối tại Việt Nam bằng việc áp dụng ở các vùng có nguy cơ sạt lở cao, hệ thống giúp cảnh báo sớm cho người dân và chính quyền, đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.

Nguồn: BÁO MỚI