Đường đi của các tâm dịch COVID-19
1. Mở đầu
- Virus corona (SARS-CoV-2) đã và đang lây lan ra khắp thế giới với một tốc độ chóng mặt. Hiện nay đã có hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ xác nhận đã có người nhiễm virus SARS-CoV-2. Tính đến ngày 20 tháng 4 năm 2020, đã có hơn 2,4 triệu ca nhiễm SARS-CoV-2 được xác nhận trên toàn cầu với gần 165.000 ca tử vong. Trong đó, có hơn 620.000 ca đã phục hồi. Có thể thấy sự nguy hiểm của virus khi tỉ lệ tử vong khá cao.
- Mục đích của việc ghi nhận các địa điểm bùng phát dịch theo thời gian sẽ cho thấy đường đi của virus SARS-CoV-2 từ đó đưa ra nhận định về phạm vi hoạt động mạnh cũng như dự đoán khả năng lây lan và vị trí kết thúc của dịch bệnh. Theo dữ liệu thống kê chỉ ra rằng virus hoạt động mạnh mẽ trong vùng ôn đới, nơi các vùng có nhiệt độ trung bình xấp xỉ khoảng [5.2 -14] °C , nên cần có các biện pháp phòng ngừa hiệu quả virus nhằm giảm tối đa thiệt hại về người.
2. Dữ liệu
Bảng 1. Các thành phố thủ đô của các nước chịu ảnh hưởng virus SARS-CoV-2 (22.4.2020)
STT |
Thủ đô |
Kinh độ |
Vĩ độ |
Ngày ghi nhận ca nhiễm đầu tiên |
Tổng số ca nhiễm
|
Tổng số ca tử vong |
1 |
Bắc Kinh |
116°24' E |
39 ° 54' N |
31/12/2019 |
82,758 |
4,632 |
2 |
Tokyo |
139 ° 46' E |
35 ° 40' N |
16/01/2020 |
11,135 |
263 |
3 |
Seoul |
126 ° 59' E |
37 ° 33' N |
20/01/2020 |
10,683 |
237 |
4 |
Teheran |
51 ° 40' E |
35° 68’ N |
19/02/2020 |
83,505 |
5,209 |
5 |
Rome |
12 ° 28' E |
41 ° 53' N |
30/01/2020 |
181,228 |
24,114 |
6 |
Madrid |
-3 ° 42’ E |
40 ° 24' N |
31/01/2020 |
200,210 |
20,852 |
7 |
Washington |
-77 ° 02' E |
38 ° 54' N |
22/01/2020 |
792,913 |
42,517 |
Bảng 2.1. Nhiệt độ trung bình và cao nhất trong ngày của các thủ đô
trong thời gian bùng nổ dịch bệnh đợt 1 (đơn vị °C)[D1]
Ngày |
Bắc Kinh |
Tokyo |
Seoul |
|||
|
Nhiệt độ cao nhất |
Nhiệt độ trung bình |
Nhiệt độ cao nhất |
Nhiệt độ trung bình |
Nhiệt độ cao nhất |
Nhiệt độ trung bình |
01/04/2020 |
11 |
4.5 |
18 |
12.5 |
10 |
6 |
02/04/2020 |
10 |
2.5 |
12 |
9 |
8 |
4 |
03/04/2020 |
8 |
3.5 |
18 |
11.5 |
10 |
5 |
04/04/2020 |
6 |
2.5 |
12 |
10 |
5 |
1.5 |
05/04/2020 |
8 |
3.5 |
14 |
10 |
6 |
1.5 |
06/04/2020 |
10 |
4.5 |
15 |
10 |
10 |
4 |
07/04/2020 |
16 |
7.5 |
10 |
7.5 |
14 |
7.5 |
08/04/2020 |
6 |
5 |
9 |
7.5 |
17 |
9.5 |
09/04/2020 |
11 |
6 |
20 |
14 |
18 |
11.5 |
10/04/2020 |
12 |
5.5 |
17 |
15 |
11 |
6.5 |
11/04/2020 |
16 |
7 |
21 |
17 |
8 |
4 |
12/04/2020 |
14 |
8 |
17 |
12 |
13 |
6.5 |
13/04/2020 |
12 |
5.5 |
19 |
13 |
9 |
3.5 |
14/04/2020 |
16 |
8 |
12 |
6.5 |
9 |
3 |
15/04/2020 |
18 |
10 |
12 |
7 |
8 |
4 |
Trung bình |
11.6 |
5.5 |
15 |
10.8 |
10.4 |
5.2 |
Bảng 2.2. Nhiệt độ trung bình và cao nhất trong 15 ngày của các thủ đô
trong thời gian khỏa sát dịch bệnh (đơn vị °C)[D2] , trong đó Bắc Kinh, Hàn Quốc, Nhật đã qua đỉnh dịch
Ngày |
Teheran |
Rome |
Madrid |
Washington |
||||
|
Nhiệt độ cao nhất |
Nhiệt độ trung bình |
Nhiệt độ cao nhất |
Nhiệt độ trung bình |
Nhiệt độ cao nhất |
Nhiệt độ trung bình |
Nhiệt độ cao nhất |
Nhiệt độ trung bình |
01/04/2020 |
18 |
13 |
13 |
8 |
12 |
10 |
14 |
10 |
02/04/2020 |
20 |
13.5 |
14 |
7.5 |
15 |
9 |
17 |
11.5 |
03/04/2020 |
21 |
16.5 |
17 |
9.5 |
14 |
9 |
20 |
14 |
04/04/2020 |
20 |
15.5 |
21 |
12.5 |
16 |
10.5 |
16 |
13 |
05/04/2020 |
18 |
12.5 |
21 |
13.5 |
16 |
12.5 |
20 |
14 |
06/04/2020 |
20 |
14.5 |
20 |
14 |
16 |
14 |
22 |
17 |
07/04/2020 |
18 |
14.5 |
20 |
13.5 |
17 |
14 |
23 |
17.5 |
08/04/2020 |
11 |
7.5 |
20 |
14 |
21 |
16 |
26 |
19.5 |
09/04/2020 |
7 |
5 |
20 |
14 |
16 |
14 |
24 |
16.5 |
10/04/2020 |
7 |
5.5 |
22 |
24.5 |
16 |
13.5 |
12 |
9 |
11/04/2020 |
17 |
12 |
24 |
16.5 |
17 |
16.5 |
18 |
11 |
12/04/2020 |
18 |
13 |
23 |
16 |
18 |
15 |
23 |
15.5 |
13/04/2020 |
18 |
13.5 |
22 |
15 |
16 |
12.5 |
27 |
19.5 |
14/04/2020 |
17 |
11.5 |
16 |
12.5 |
17 |
14 |
16 |
10 |
15/04/2020 |
18 |
13.5 |
18 |
12 |
15 |
13.5 |
12 |
7.5 |
Trung bình |
16.5 |
12.1 |
19.4 |
13.5 |
16.1 |
12.9 |
19.3 |
13.7 |
3. Đồ thị
Hình 2. Đường đi của tâm dịch COVID-19
Hình 3. Hướng di chuyển của virus corona trên bản đồ thế giới
Nhận xét: virus corona bắt nguồn từ Trung Quốc (thủ đô Bắc Kinh) lan sang Tokyo, Seoul rồi Teheran sau đó sang Roma, Madrid, Washington, có thể thấy hướng đi ban đầu là sang hướng đông nhưng vì Thái Bình Dương rộng lớn nên chuyển sang hướng Tây khi đi từ kinh độ cao đến kinh độ thấp. Nhưng có 1 điều không thay đổi là vĩ độ luôn duy trì ở 35 -> 40 độ bắc. Nhiệt độ trung bình của các thành phố khi dịch bệnh bùng phát luôn luôn dưới mức 20°C vì lúc này là mùa xuân của các nước ôn đới càng chứng tỏ virus corona hoạt động thuận lợi trong điều kiện khí hậu ôn đới, nhiệt độ không quá nóng.
Quang Linh -- KHDL2018
Tài liệu tham khảo
[1] Dữ liệu toạ độ: https://www.google.com/maps/
[2] Dữ liệu virus: https://www.worldometers.info/coronavirus/
[3] Hình bản đồ : https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Color_world_map.png
[4] Dữ liệu nhiệt độ: https://www.accuweather.com/